Aia Pagoeta

1AIAKO HIRIGUNE HISTORIKOA

Herrigunea. Bere txikian, interes handiko eraikuntzak gordetzen dituzte Aiako kaleek. 1597an izan zen sute baten ondorioz, XVIII. mendekoak dira etxe zaharrenak.

(XV-XVII) Euskal gotikoa. Ikus Sabaiko gurutzeria dotorea

(XV) Ama Birjinaren egurrezko taila eta koruko zutabeak

Aitzpeako Amaren Ermitaren ondoan

Barroko garaiko otoiztegia. Harearrizko 3 gurutze, Jesusen Pasioko irudi landuekin erdikoa

Interes handikoa. 1734.

Interes handikoa. 1774.

Interes handikoa. (XVII)

Interes handikoa. 1735

Interes handikoa. 1735

Idi probak egiten dira, besteak beste.

Beltraenea izenez ezagutzen zen

2ALTXERRIKO HAITZULOAK

Altxerri haitzuloa Beoategaina mendiaren ekialdean dago

3ALTZOLA: ELIZA, KOMENTUA ETA HILERRIA

Urdanetako bideari jarraituta (GI-3162). San Roman eliza (XVI), Monjaetxea, hilerri hexagonala, galtzen doazen baserri zaharrak... paraje bakarti eta baketsuan

Aiatik Zarautza doan errepidean (GI-2631). Laurgaingo Jauntxoaren Dorretxea (XIV-XVIII), San Migel Parrokia (XVI-XVII), Etxetxoa (barrokoa), San Paulo ermita (Orio ondoan), Bizkar (XVIII) eta Iturraran (XVII) (Pagoeta Parkeko Informazio Zentrua) bezalako baserriak, Agorregiko burniola (XV-XVIII)...

Jauregi honen aipamena, IX. Mendeko dokumentuetan aurkitzen da. Tamainu haundiko eraiki “kubiko” bat da, nahiz eta, gaur egun urteetan eransten joan zaizkion eranskin desberdinekin desitxuratuta egon. Bi solairu ditu, baina atzekaldean hiru, lursailaren ezaugarriengatik. Erdigunean, “escarzado” arkua eta gezilehio batzuk ditu.

Beheko solairuan “adinteladas” lehiatilak ditu, “arku” itxurazko sarrerarekin batera, nahiz eta gaur eranskinekin tapatuta egon. Solairurik aipagarriena lehenengoa da: puntu erdiko bao bikiak binaka lerrotuta ditu, nahiz eta batzuk erabat desagertu diren. Eranskinaren atzekaldeko zatian, barroko estiloko galeria xume bat ikusi daiteke.

5URDANETA

Zarauztik du igoera (GI-3162). San Martin eliza (XVII), Aranburu Zar (XVII) bezalako baserri interesgarriak. Bertatik ikusten diren bista ederrek lekua berezia egiten dute

6ANDATZA

Aiatik Oriorako errepidean (GI-3710).San Pedro ermita (XVII), Aristerrazu (XVII) bezalako baserri interesgarriak eta hainbat burniola eta errota zaharren arrasto ugari

7ITURRIOTZ

Aiatik Asteasurako norabidean (GI-2631). Joan Bataiatzailearen ermita, iturburu baten gainean eraikia (XVII). Erniorako igoeraren abiapuntua

8SANTIO ERREKA

Oriotik 1,5 km-ra (GI-3710). Santiago ermita (XVI). XVIII. Mendeko burniola garrantzitsu baten aztarnak: arrazubikoa

9MEGALITOAK, KAROBIAK ETA ELURZULOAK